Akkuyu Nükleer Güç Santrali İlk Nükleer Yakıt Getirme Töreni'ne AKP'li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, uzaktan canlı bağlantı ile katıldı. Törene Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı Başkanı Rafael Grossi de katıldı.

Daha önce 13.30'da başlayacağı belirtilen tören Cumhurbaşkanlığı tarafından saat 16.00'ya ertelenmişti. Erdoğan önceki akşam bir TV programında rahatsızlanmış ve dünkü programlarını iptal etmişti.

Törende konuşan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez Akkuyu NGS'nin nükleer tesis statüsüne kavuştuğunu söyledi. Dönmez  "İnşallah önümüzdeki yıl nükleer enerjiden elektrik üretmeye başlıyoruz" dedi.

Uluslararası Atom Enerji Ajansı Başkanı Grossi, törendeki konuşmasında "Uluslararası Atom Enerji Ajansı, bu projenin en başından itibaren içinde yer alıyor. Proje çerçevesinde teknik yardım sunuyor, aynı zamanda bu tesisin gerçekleşmesinde Türk iş gücünü Rus ortaklarıyla birlikte destekliyor. Bu sayede Türkiye'deki bağımsız düzenleyici, her türlü olanağa sahip olacak, gerekli güvenlik standartları bu sayede uygulanabilecek" dedi. Grossi, "Nükleer güç her zaman iyiliğe hizmet etmeli. Nükleer tesislerden sadece iyi şeyler çıkmalı" ifadelerini kullandı.

Putin: Erdoğan'ın kişisel başarısı sayesinde

Putin uzaktan bağlantıyla katıldığı törende yaptığı konuşmada "Türkiye, artık dünyanın en düşük maliyetli kaynaklarından nükleer enerjiye sahip bir ülke olacak” dedi. Putin "Akkuyu'da barışçıl nükleer enerji bayrağı dalgalanacak" ifadesini kullandı.

Akkuyu NGS'yi "Türk-Rus tarihinin en büyük ortak projelerinden birisi" olarak niteleyen Putin santralin iki ülkenin komşuluk ilişkilerine katkı sağlayacağını öne sürdü.

"Akkuyu NGS'deki sistem, dünyanın en modern ve güvenilir güvenlik sistemlerinden bir tanesidir" diyen Putin "Sayın Erdoğan şahsen ve Türkiye hükümeti ülke ekonomisinin gelişimi için ne kadar büyük hizmetlere imza attığını bizlere gösteriyor" diye konuştu.

AA'nın aktardığına göre Putin, Akkuyu NGS'nin Türkiye Cumhuriyeti'nin 100. yılına yetiştirilmesinin, "Erdoğan'ın kişisel başarısı sayesinde" gerçekleştiğini söyledi.

Tören öncesinde Erdoğan ile yaptığı telefon görüşmesine değinen Putin "Her iki ülkeyi de birbirinin pazarlarında ve turizmde daha aktif olmaya teşvik edeceğiz ve bunun için uçuş sayısını artırma kararı aldık" dedi. Putin Türkiye'de bir gaz merkezi de kuracaklarını belirtti.

Erdoğan: Ülkemiz dünyada nükleer güç sahibi ülkeler ligine yükselmiştir

AKP'li Cumhurbaşkanı Erdoğan, törene Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nden canlı bağlantıyla katıldı.

Erdoğan, "Bu törenle aynı zamanda milletimize olan bir sözümüzü, bir ahdimizi daha gerçekleştirmiş oluyoruz" ifadesini kullandı.

Akkuyu Nükleer Güç Santrali'nin üretime geçmesinden bir önceki aşaması olan nükleer yakıtların santral sahasına getirilmesine şahitlik ettiklerini söyleyen Erdoğan, "Hava ve deniz yoluyla gelen nükleer yakıtların santralimize teslimiyle birlikte artık Akkuyu bir nükleer tesis hüviyetini kazanmıştır. Böylece ülkemiz, 60 senelik bir gecikmenin ardından da olsa dünyada nükleer güç sahibi ülkeler ligine yükselmiştir" diye konuştu.

Bugün dünyada 422 nükleer reaktörün faal halde olduğunu, 57'sinin de yapımının devam ettiğini anlatan Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Avrupa Birliği elektriğinin yüzde 25'ini nükleerden elde ediyor. Geçtiğimiz yıl Avrupa Komisyonu, nükleer enerjiyi 'yeşil enerji' kabul ederek, bu konudaki tereddütleri gidermiştir. Biz de Akkuyu ile ülkemizi bu gelişmelerin bir parçası haline getirdik. Projemize en başından beri destek veren, Sayın Putin başta olmak üzere tüm Rusya Federasyonu makamlarına şükranlarımı sunuyorum. Santralimizin inşasında ve üretime geçme sürecinde görev alan Türk ve Rus tüm personeli tebrik ediyorum."

'Rusya ile aramızdaki en büyük ortak yatırım'

Akkuyu'da her biri 1200 megavat güce sahip 4 reaktörlü bir nükleer güç santrali inşa edildiğini kaydeden Erdoğan, şunları söyledi:

"Türkiye'nin pek çok önemli projesi gibi Akkuyu da milli bütçemize yük getirmeyen bir finansman modeliyle hayata geçirilmiştir. Akkuyu, Rusya ile aramızdaki en büyük ortak yatırımdır. Yatırım bedeli 20 milyar dolar olan bu proje, Rusya'nın ilgili kuruluşu ROSATOM tarafından tasarlanmış ve inşa edilmiştir. Projenin inşaatıyla birlikte bakım, işletme ve nükleer santraller için büyük önem taşıyan işletmeden çıkarma süreçlerinin sorumluluğu da yükleniciye aittir. Santralin tüm üniteleri peyderpey 2028'e kadar hizmete girecektir. Ülkemizin elektrik tüketiminin yüzde 10'u tek başına bu santral tarafından sağlanacaktır. Tam kapasite devreye girdiğinde burada yılda yaklaşık 35 milyar kilovatsaat elektrik üretilecek. Hiç şüphesiz sadece bu özelliğiyle bile santralimiz, ülkemizin enerji arz güvenliğine yaptığı eşsiz katkıyla stratejik yatırım unvanını hak ediyor. Doğalgaz ithalatımızın düşmesine yıllık 1,5 milyar dolar katkısı olacak bu proje, milli gelirimizin artışına da olumlu yönde etki yapacaktır."

Buradaki birikim ve tecrübenin Türkiye'yi ileride nükleer alanında daha "farklı yerlere de taşıyacağını" dile getiren Erdoğan, proje kapsamında Rusya'da eğitim görerek santralde görev yapacak mühendis ve teknisyenlerin, Türkiye'nin nükleer güç alanındaki insan gücünü zenginleştireceğini söyledi. Erdoğan, 300'ü aşkın Türk mühendisin bu alanda Rusya'da eğitim gördüğünü bildirdi.

Akkuyu'da inşa edilen santral planlanırken ve hayata geçirilirken, önceliklerinin başında güvenliğin geldiğini öne süren Erdoğan, şunları kaydetti:

"Santralimizin 6 Şubat depremlerinden etkilenmemesi, mühendislerimizin ve işçilerimizin işlerini ne kadar titizlikle icra ettiklerini gösteriyor. Santralimiz, ülkemizin bu alandaki mevzuatıyla beraber, Uluslararası Atom Ajansının, Uluslararası Nükleer Güvenlik Danışma Grubu'nun ve Avrupa Birliği'nin şartlarını da karşılıyor. Bu projedeki tecrübemiz ışığında, farklı bölgelerimizde inşa etmeyi planladığımız 2. ve 3. nükleer santrallerimiz için de inşallah en kısa sürede harekete geçeceğiz. Akkuyu projesini yürüten ve burada yüklenici olarak görev yapan firmalarımızın, 6 Şubat felaketinin ardından depremzedelerimize sahip çıkarak gösterdikleri dayanışmayı da daima şükranla hatırlayacağız. Ve şunu özellikle ifade etmek isterim ki Rusya'nın Hatay'da kurduğu sahra hastanesi için özellikle milletim adına teşekkür ediyorum. Akkuyu projemizin üretim öncesi hazırlıklarının son safhası olan nükleer yakıt çubuklarının, nükleer santral sahasına tesliminin bir kez daha hayırlı olmasını diliyorum. Santralimizin üretime başlaması sevincinde, bu sefer yüz yüze buluşmak üzere, sizlere sevgilerimi, saygılarımı sunuyorum."

Daha sonra Akkuyu'nun nükleer tesis statüsüne kavuşmasının sembolü olan "barış için atom bayrağı" göndere çekildi.

Erdoğan'a konuşması sırasında, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, BBP Genel Başkanı Mustafa Destici ve DSP Genel Başkanı Önder Aksakal da eşlik etti.