Edinilen bilgilere göre, altılı masadaki muhalefet partileri genel başkanları mevcut anayasadaki 100 civarındaki madde değiştirmeyi planlıyor.

Değişiklik yapılacak maddelerin içeriğinin, genel başkanların daha önce ortak imza altına aldıkları güçlendirilmiş parlamenter sisteme geçişi öngören Bilkent Deklarasyonu ile çelişmediği ifade edildi. Anayasa değişiklikleriyle özgürlüklerin kısıtlanmasını öngören maddelerin yeniden düzenleneceği bildirildi. Bu kapsamda, toplanma ve gösteri yapma özgürlüğü, ifade özgürlüğü ve basın özgürlüğünün önündeki engeller kaldırılıyor.

Laikliğe dokunulacak mı?

Cumhuriyet’ten Sertaç Eş'in haberine göre, laikliği düzenleyen 24. madde üzerinde çapılan çalışmalarda “dokunulmaması” yönündeki görüş ağırlık kazandı. Ancak bu maddeye ilişkin son kararın parti başkanlarına bırakıldığı aktarıldı

Anayasa değişiklikleriyle özgürlüklerin kısıtlanmasını öngören maddeler yeniden düzenleniyor. Bu kapsamda, toplanma ve gösteri yapma özgürlüğü, ifade özgürlüğü ve basın özgürlüğünün önündeki engeller kaldırılıyor.

Cumhurbaşkanının yetkileri

Cumhurbaşkanının yetkileri bu taslakta önemli ölçüde kısıtlanıyor.

Taslakta cumhurbaşkanının Anayasa Mahkemesi’ne yaptığı üye atamalarındaki yetkisi kaldırılıyor. Atama yetkisinin yalnızca Türkiye Barolar Birliği kontenjanından gelen üyelerin ataması ile sınırlandırılıyor.

Hâkimler Kurulu ve Savcılar Kurulu üyelerinin atanma yetkileri Meclis’e veriliyor.

Meclis, koalisyon, YÖK

Meclis’te yapılacak seçimler de “kısıtlı belirleyicilerin inisiyatifine” bırakılmıyor. Çoklu aday arasından seçim yapılması kuralı getiriliyor, katılım artırılıyor.

Ayrıca Yükseköğretim Kurulu (YÖK) kaldırılıyor. Yerine bilimsel, idari ve mali özerkliği getirilmiş üniversiteler arasında eşgüdümü sağlamayı hedefleyen bir kurul düşünülüyor.

Öte yandan koalisyonlar konusunda iktidarın elinden bu kozun alınması için anayasada önlem getiriliyor. Buna göre anayasaya “Yapıcı kurucu güvensizlik oyu” işleniyor. Böylece, hükümetin kurulması süreci kolay, devrilme süreci ise zorlaştırılıyor.

Hükümet hakkında gensoru verebilmek için yeni hükümetin nasıl kurulacağı konusunun garanti edilmesi kuralı getiriliyor. İspanya, Almanya, Belçika gibi ülkelerde uygulanan bu yöntem, taslakta da yer alacak.

Hakimler ve Savcılar Kurulu

Mevcut Hakimler ve Savcılar Kurulu; Hâkimler Kurulu ve Savcılar Kurulu olarak ikiye bölünecek.

Hâkimler Kurulu’na adalet bakanı ve yardımcısının katılımı olmayacak. Bakan ve yardımcısı Savcılar Kurulu’nda yer alacak. Ayrıca yargının savunma kurumu da anayasada güçlendirilmiş bir şekilde yer alacak.

28 Kasım'da açıklanacak

Altılı masadaki genel başkanlar, taslağın 28 Kasım'da açıklanmasının ardından Demokrat Parti’de toplantıya geçecekler.

Bu toplantıya geniş katılım düşünülmediği, yalnızca basının ve parti temsilcilerinin katılımının öngörüldüğü aktarıldı.