Buğra Gökce: Doğurganlık hızının düşmesinin en önemli sebebi ekonomi
İstanbul Planlama Ajansı (İPA) Başkanı Buğra Gökce, 'Doğurganlık hızının düşmesinin en önemli sebebi ekonomi' dedi.
Gökce, Twitter paylaşımında ‘Türkiye nüfusunun yaşlandığını, doğurganlık hızının düştüğünü’ hatırlattı.
‘Nüfus verilerinin ülkenin demografik bir tehditle karşı karşıya olduğunu gösterdiğini’ söyleyen İPA başkanı, şunları dedi:
Nüfusu korumak için doğurganlık hızının en az 2,1 olması gerekiyor. Bu hızın altına düşüldüğünde nüfus azalıyor. 2002 yılında Türkiye’de doğurganlık hızı 2,1 iken 2023’te 1,51’e düştü. Aynı dönemde annelerin ortalama yaşı 26,8’den 29,2’ye çıktı. Yaşlanma eğilimi arttıkça doğurganlık hızı da düşüş yaşayacak. Dünyada doğurganlık hızı ortalaması 2,4. Bugün Türkiye doğurganlık hızı bakımından Danimarka (1,8), Fransa (1,8), ABD (1,8), İngiltere (1,7), Almanya (1,6) gibi ülkelerin gerisinde. Ankara, İstanbul ve İzmir’de doğurganlık hızı 1,2 seviyesinde. Bu seviye Andorra ve Güney Kore hariç dünyadaki tüm ülkelerin altında. ‘Türkiye’de yalnız yaşayanların sayısı 10 yılda 2,9 milyondan 5,2 milyona çıktı’ Geçici sığınmacı statüsündeki Suriyelilerin doğurganlık hızı 5,3 seviyesinde. Suriyelilerin ortalama yaşı 22,3 ve Suriyeli nüfusun yüzde 18,6’sı 15-24 yaş grubunda. Dinamik böyle devam ederse Türkiye’de yaşayan nüfusun önemli bir kısmı Suriyeliler olacak. Doğum hızının azalması ve nüfusun yaşlanması emeklilik sisteminden sosyal sigortalar sistemine, istihdamdan üretime birçok alanda büyük sorunlar üretecek. Demografik değişimin yaratacağı büyük krizler için şimdiden adım atılması, sosyal güvenlik sisteminin daha yaşlı ve daha küçük hanelerde yaşayan nüfusun ihtiyaçlarına uygun olarak tasarlanması gerekiyor. Türkiye’de yalnız yaşayanların sayısı 10 yılda 2,9 milyondan 5,2 milyona çıktı. Sadece İstanbul’da 1 kişinin yaşadığı hane sayısı 933 bin. Merkezi ve yerel yönetimler açısından evde bakım hizmetlerinin arttırılması bir görev olurken, konut üretiminin de değişen yapıya uygun hale gelmesi, daha küçük, bakımı daha kolay dairelerin üretilmesi gerekiyor. Doğurganlık hızının düşmesinin en önemli sebebi ekonomi. Kentli nüfusun artışı ve yoksullaşma hem evlenme oranını düşürüyor hem de ekonomik kaygılarla çocuklarına bakamayacağını düşünenler daha az çocuk yapıyor. İBB’nin ‘atılımları’nı sıraladıBu yüzden İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) sosyal belediyecilik anlamında büyük bir atılım yapıyor.
Bir yıl içinde doğrudan 600 bin haneye toplam 4 milyon kez sosyal destek sağlayacağız. Yeni evlenecek çiftler yuvalarını kursun diye 5 yıl içinde toplam 100 bin çiftimize tek seferlik 30 bin TL destek sağlayacağız. 2019’dan beri verdiğimiz Yenidoğan Destek paketini üç kata çıkaracağız. 10 bin haneye bez ve mama desteği, 100 bin anne adayına hamile destek paketi verdik. 0-4 yaş arası çocukları olan annelere ücretsiz ulaşım imkanı sunan Anne Kart uygulamasının kullanıcı sayısı 650 bini geçti. Bu uygulama son sürat devam ediyor. 100 bin engelli, şehit çocuğu veya ebeveyn kaybı yaşamış, yoksulluk durumu bulunan ilkokul, ortaokul, lise ve iyileştirme merkezlerinde eğitim ve öğrenim gören öğrencilerimize 3 bin TL eğitim desteği vereceğiz. Öğrencilerimize 2 milyon beslenme destek paketi sağladık. 39 ilçede destek paketi sağlamaya devam edeceğiz.