İzban'da İşçilerin Muhatabı Kim?

Bir kısım medyanın ısrarla İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin firması diye bahsettiği İZBAN, aslında kimin…

 İZBAN'da toplu iş sözleşmesi görüşmelerinde anlaşma sağlanamayınca başlayan grev, bugün 19'uncu gününe girdi. İZBAN grevinde işveren, ortalama yüzde 26 oranında yaptığı zam önerisini, Demiryol- İş Sendikası'nın greve devam etme kararı sonrası geri çekti. 

Yönetimden yapılan açıklamada teklif kabul edilseydi bir makinistin maaşının 4 bin 152 TL olacağı iddia edildi. İZBAN’ın önerdiği zam oranıyla bu rakama ulaşılmadığını vurgulayan işçiler ise “İZBAN kamuoyunu yanıltıyor. Bu açıkladıkları maaşları bize gerçekten versinler, grevi hemen bitirelim” dedi. Taraflar henüz anlaşama sağlayamazken, en büyük çileyi ise yine İzmirliler çekti. 
Grev süresince kentin trafiğin felç olmasından dolayı kamuoyunda birçok isim ve kurum ise İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne yüklendi.  Özellikle bu konuda yandaş medya grubunun ısrarla, ‘Büyükşehir Belediyesi anlaşmadı’ şeklinde çıkan haberlerden sonra kafalarda ‘İZBAN kimin?’ sorusu akıllara getirdi.
Cumhurbaşkanı ve Ak Parti Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın her İzmir ziyaretinde, ‘İzmir’e İZBAN’ı biz getirdik sözleri’ ifadesine rağmen, bu grevde sıkıntı en çok Büyükşehir’e yansıdı. Özellikle Ak Parti Hükümeti'ne yakın basın yayın organlarında Büyükşehir Belediyesi zan altında bırakıldı. Hatta durum öyle bir hal aldı ki, İZBAN ile ilgili ne zaman olumsuz bir konu olsa İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu açıklama yapma zorunda kaldı.
PEKİ, İZBAN KİMİN… NASIL BİR YAPISI VAR?
İZBAN’ın kuruluşu nasıldır? İşletme yapısı nedir? İZBAN'ın resmi sitesinde yer alan bilgilere göre; İZBAN, Aliağa-Selçuk arasındaki banliyö hattında hizmet veren, en büyük kent içi raylı toplu taşıma sistemlerinden biridir. Yolculu ön işletmeye 30 Ağustos 2010 tarihinde başlayan İZBAN, TCDD ile İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin yüzde 50 ortaklıklarıyla kuruldu. Şirket, bu özelliği ve günde 3 bin yolcunun taşındığı bir hat üzerinde yaratılan inovasyonla, 225 bin yolcuya ulaşılmasını sağladığı gerekçesiyle, Uluslararası Toplu Taşımacılar Birliği (UITP) tarafından 2013 yılında “En İyi İşbirliği” kategorisinde büyük ödüle layık görüldü.
26 Mart 2005 tarihinde İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu ve dönemin TCDD Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdür Vekili olan Talat Aydın'ın imzaladığı "Tanık" olarakta dönemin CHP Genel Başkanı Deniz Baykal ve dönemin Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım'ın imzaladığı anlaşmanın dikkat çeken madelerinden bazıları şöyle;
*Kurulacak olan şirket Aliağa-Alsancak ve Cumaovası hatlarında 49 yıl süre ile banliyö işletmeciliği yapacaktır.
*Şirket, TCDD’ye hat bakım/kullanım ücreti olarak ilk üç yıl için yıllık ‘5 milyon USD+5 milyon Euro’ tutarında bedel ödeyecektir. Ödemeler bu tutar üzerinden aylık taksitler halinde yapılır. Üç yıldan sonra bu ücret tarafından mutabakatı ile günün şartlarına göre artırılabilecektir. Yıllık brüt bilet satış tutarının %5’nin ‘5 milyon USD+ 5 milyon Euro’ tutarından büyük olması halinde aradaki fark ertesi yılın ilk altı ayı içinde TCDD’ye ödenir.
*Tarafların kendileri ve uygun görecekleri yan kuruluşları, kurulacak şirkete yer alabilecek ve kuruluş işlemleri belediye tarafından tamamlanacaktır. 
*Taraflarca şirkete ait araçların bakım ve onarımları için gereken atölye ve gare alanlarını, (Aliağa-Cumaovası mevkilerinde) şirketin kullanıma bedelsiz tahsis edileceklerdir. Söz konusu alanlar üzerine, araçların bakım ve onarımları için gerekli atölye binaları belediye tarafından bedelsiz olarak yapılacaktır. Şirket, araçların bakım ve onarımları için gerekli makine, ekipman gibi donanımların sağlayacaktır.
*Yer teslim tutanağı ile belediye tarafından teslim alınan hat üzerinde yer teslim tutanağında belirtilen eksiklikler TCDD tarafından yapılacaktır. Bunun dışında hattın eksiksiz bir şekilde (banliyö dizileri ile bakım ve onarım için gerekli makine, ekipman gibi donanımlar hariç) çalışır hale getirilmesi için gereken tüm yatırımlar ve işler belediye tarafından yapılacaktır.