İzmir Tabip Odası yaptığı basın açıklamasında Covid-19 ile mücadele ederken hastalanan ya da hayatını kaybeden hekim ve sağlık çalışanlarının haklarının acilen güvence altına alınması için uyarıda bulundu.
İzmir Tabip Odası Yönetim Kurulu İşçi Sağlığı ve İşyeri Hekimliği Komisyonu imzası ile yayınlanan bildirinin tamamı şöyle:
Ülkemizde çok sayıda hekim ve sağlık çalışanı Covid-19 nedeniyle hastalanmakta hatta hayatını kaybetmektedir. Ancak ilimizde bugüne kadar hiçbirinin iş kazası ve meslek hastalıkları bildiriminin kurumlarca yapıldığına dair bir duyum alınmadığı gibi bu konuda Sağlık Bakanlığı ve Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından da bir açıklama yapılmamıştır.
Kamu ve özel sağlık kurumları ile işyerlerinde görevli hekim ve sağlık çalışanları, Covid- 19 pozitif tanısı aldıklarında, çalıştıkları kurumlar bu durumu her ne olursa olsun iş kazası ve meslek hastalığı olarak yorumlamamaktadır. İş kazası ve meslek hastalığına dair resmi bildirimler de yapılmamaktadır. Hatta Covid-19 nedeniyle ölen hekimler ve sağlık çalışanlarının bile bildirimlerinin yapılmadığı anlaşılmaktadır.
Çalıştıkları yerlere göre değerlendirirsek;
1-) KAMU SAĞLIK KURUMLARI: Kamuda çalışan hekimlerin covid nedeniyle iş kazası ve meslek hastalıkları bildirimlerinin çalıştıkları kamu sağlık kurumları tarafından yapılması gerekmektedir. İlgili kamu kurumunca Sağlık Müdürlüğü Çalışan Sağlığı Birimi ve SGK’ya meduladan bildirim yapılmalıdır. Ancak İl Sağlık Müdürlüklerinin bu konudaki işlemleri halen bilinmemektedir.
2-) ÖZEL SAĞLIK KURUMLARI: Özel sağlık kurumlarında çalışan hekimlerin covid nedeniyle iş kazası ve meslek hastalıkları bildirimlerinin çalıştıkları özel sağlık kurumları tarafından yapılması gerekmektedir. SGK’ya meduladan bildirim yapılmalıdır. Ancak özel sağlık kurumlarının bu konuda bildirim yapıp yapmadığı halen bilinmemektedir.
3-) OSGB (Ortak Sağlık Güvenlik Birimleri) ve İŞYERLERİ: İşyerlerinde çalışan işyeri hekimlerinin covid nedeniyle iş kazası ve meslek hastalıkları bildirimi çalıştıkları OSGB (Ortak Sağlık Güvenlik Birimleri) veya bordrolu çalışan ise çalıştıkları şirket tarafından yapılması gerekmektedir. SGK’ ya medulla üzerinden bildirim yapılmalıdır. Ancak OSGB lerin veya şirketlerin bu konuda bildirimleri yaptığına dair bulgu elde edilmemiştir.
4-) AİLE SAĞLIĞI MERKEZLERİ: ASM lerde çalışan hekimlerinin covid nedeniyle iş kazası ve meslek hastalıkları bildirimleri bağlı bulundukları sağlık müdürlükleri tarafından yapılması gerekmektedir. Ancak il sağlık müdürlüklerinin bu konuda bildirimleri yaptığına dair bir bilgi iletilmemiştir.
6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun 14.maddesinde, işverenin, bütün iş kazalarının ve meslek hastalıklarının kaydını tutacağı, gerekli incelemeleri yaparak bunlarla ilgili raporları düzenleyeceği, işyerinde meydana gelen ancak yaralanma veya ölüme neden olmadığı halde işyeri ya da iş ekipmanının zarara uğramasına yol açan veya çalışan, işyeri ya da iş ekipmanını zarara uğratma potansiyeli olan olayları inceleyerek bunlar ile ilgili raporları düzenleyeceği kural altına alınmıştır.
14.maddesnin ikinci fıkrasında, işverenin, iş kazalarını kazadan sonraki üç iş günü içinde; sağlık hizmeti sunucuları veya işyeri hekimi tarafından kendisine bildirilen meslek hastalıklarını, öğrendiği tarihten itibaren üç iş günü içinde; işyeri hekimi veya sağlık hizmeti sunucularının; meslek hastalığı ön tanısı koydukları vakaları, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularına sevk edeceği düzenlenmiştir.
Sağlık hizmeti sunucuları, kendilerine intikal eden iş kazalarını, yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucuları ise meslek hastalığı tanısı koydukları vakaları en geç on gün içinde Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirmek zorundadır. İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun 26.maddesinde, 14.maddesinde düzenlenen yükümlülükleri yerine getirmeyen işveren ve sağlık hizmeti sunucularına idari para cezası verileceği düzenlenmiştir.
İş kazası ve meslek hastalığı bildirimlerinin süresi içinde yapılması; olayın niteliğinin belirlenmesi, olayla ilgili önlemlerin alınması ve iş kazası/meslek hastalığına bağlı olarak hak sahiplerinin sahip olacağı haklara erişim açısından önem taşımaktadır.
Sağlık çalışanlarında görülen COVID-19 hastalığının meslek hastalığı olarak kaydedilme/kabul edilmesi, tüm sağlık giderlerinin %100 karşılanması, hiçbir katkı payının alınmaması, geçici ya da kalıcı iş göremezlik durumunda tazminata hak kazanmak, geçici iş göremezlik süresince günlük geçici iş göremezlik ödeneği verilmesi demektir. Vefat durumunda, hak sahiplerine gelir bağlanması da bu koşullarda mümkün olacaktır.
Olağan koşullarda meslek hastalığına başvuru sürecinde işletilecek olan süreçler sağlık çalışanları açısından kolaylaştırılmalı; pandemi sürecinde “doğrudan kabul edilme” yönünde bir işleyiş uygulanmalıdır. Çünkü COVID-19 ile enfekte olmuş kişi sayısının bu kadar yüksek olduğu koşullarda mesleği, gerçekleştirdiği işi gereği yakın temas dolayısıyla, yüksek risk altında olan sağlık çalışanlarının hastalığa yakalanması çevresel/toplumsal etmenlerden değil, doğrudan çalışma ortamlarından kaynaklanmaktadır.
COVID-19 ya da şüpheli COVID-19 tanısı alan ve buna göre tedavi gören sağlık çalışanlarının hastalığının meslek hastalığı olarak kabulü hekimler ve sağlık çalışanları için bir haktır. Bunun herhangi bir tereddüte yer vermeden uygulanması, hastalık görüldüğünde gerçekleştirilecek bildirim ve bu sürecin takibiyle çok yakından ilişkilidir.
Sonuç olarak;
1-) Sağlık Bakanlığı, İVEDİ OLARAK, hekim ve diğer sağlık çalışanlarının Covıd 19 nedenli iş kazaları ve meslek hastalıkları bildirimlerinin yapılması için tüm sağlık müdürlüklerine açıklayıcı yazı göndermelidir. Sağlık personeline bildirim yapıldığına dair bilgi verilmelidir.
2-) Sosyal Güvenlik Kurumu, İVEDİ OLARAK, sağlık çalışanlarının Covid-19 nedenli iş kazası ve meslek hastalıklarında uygulamaya yön verecek bir uygulama rehberi hazırlamalı ve kamuoyuna bir açıklama yapmalıdır.
3-) Corona Virüs Bilim Kurulu, bu önemli konuda bir değerlendirme yapıp Sağlık Bakanlığını ve ilgili kurumları harekete geçirmelidir.
4-) Hekim ve diğer sağlık çalışanlarının Covid-19 nedenli iş kazaları ve meslek hastalıklarında gerekli önlemleri almayan, koruyucu malzeme temin etmeyen sağlık kuruluşları ve hekim çalıştıran şirketlere gerekli hukuksal girişimler ilgili Bakanlıklarca başlatılmalıdır.
5-) PCR testi negatif ancak tüm klinik bulguları Covid-19 olan ve buna uygun protokol ve tedavi uygulanan bazı hekim ve sağlık çalışanlarının ölüm nedeni olarak atipik pnömoni ve benzeri başka kodlarla tanı yazılmaktadır. Bu durumun ve yaklaşımın düzeltilmesini talep ediyoruz. Aksi takdirde, kendisi de hekim olan Sağlık Bakanı’nı tarih önünde kayıtlara geçeceğiz ve konunun takipçisi olacağız.
Çalışma hayatındaki koşullar nedeniyle corona virus enfeksiyonuna yakalanarak sağlığını veya hayatını kaybeden sağlık çalışanlarının iş kazası ve meslek hastalığı bildiriminin yapılmaması nedeniyle hak kaybına uğramaları kabul edilemez. Alkış değil önlem, laf değil tazminat istiyoruz.
İzmir Tabip Odası Yönetim Kurulu
İşçi Sağlığı ve İşyeri Hekimliği Komisyonu
YORUMLAR