Kredi kartı işlemlerinde uygulanacak azami faiz oranları hakkında tebliğ Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlandı. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), kredi kartı aylık azami akdi faiz oranı hesaplama yönteminde değişikliğe gitti.

Buna göre; kredi kartı işlemlerinde (nakit çekim veya kullanım işlemleri hariç) uygulanacak aylık azami akdi faiz oranı yüzde 3,66'dan yüzde 4,25'e çıkarıldı.

Söz konusu oranın, aylık referans orana 55 baz puan yerine 114 baz puan eklenerek belirlenmesine karar verildi. Yeni yönteme göre, hesaplanan aylık azami akdi faiz oranı yüzde 3,66'dan yüzde 4,25’e yükseltildi.

Nakit avans faizi yükselmişti

Kredi kartıyla nakit avans çekiminde uygulanacak azami faiz oranı 16 Mart'ta yüzde 4,42’den yüzde 5’e yükseltilmişti. Kredili mevduat hesabı faizi de yüzde 5 olarak belirlenmişti.

Nakit avans kullanımındaki gecikme faizi ise yüzde 4,72'den yüzde 5,30'a çıkarıldı.

Kamu bankalarından 'sonradan taksit' uygulamasına kısıtlama

Nakit avans limitlerine yüzde 25 sınırı konulmasının ardından, kamu bankaları Ziraat Bankası ve Vakıfbank sonradan taksitlendirme uygulamasına kısıtlama getirmişti. Yapılacak kısıtlamaya göre, sonradan taksitlendirme uygulaması bireysel kredi kartları için 1 Nisan'dan itibaren sağlık, eğitim, vergi ve sigorta ödemelerinde kullanılabilecek. 

Ziraat Bankası, bin TL ile 100 bin TL arası sağlık ve eğitim, bin TL ile 25 bin TL arası vergi ve sigorta ödemeleri, 1 Nisan’dan itibaren faizsiz 4 aya kadar taksitlendirilebilecek. Yine bu sektörlerde, kampanya kapsamında olmayan, 500 bin TL’ye kadar yapılacak harcamalar da yasal vadelerle taksitlendirilecek.

Buna karşılık, bu sektörler dışında kalan giyim, market, elektronik ve benzeri alışverişlerde banka, kredine kartları için “sonradan taksit” uygulaması yapmayacak. Özel bankalarda sonradan taksitlendirme uygulamasıysa henüz sürüyor. 

Nakit avans limitlerine yüzde 25 sınır getirilmişti

Merkez Bankası’nın mart başında kredi büyümelerinde aylık sınırları düşürmesi ve sınırı aşan bankalara zorunlu karşılık getirmesi üzerine bankalardan ilk adım gelmişti. İhtiyaç kredi faizlerinin yıllık yüzde 60’ın üzerinde yüksek seyretmesi, tüketiciyi daha düşük faizli nakit avans kullanımına yöneltmişti. Şubat ayında enflasyonun beklentilerin üzerinde artması üzerine de sıkılaştırma adımları öne çekilmişti. Bunun üzerine bankalar, kredi kartında nakit avans limitlerinin yüzde 25 ile sınırlandırılmasına yönelik uygulama başlatmıştı. Bununla birlikte, taksitli nakit avansta taksit sayısı da 3’e düşürülmüştü. 

Taksitli nakit avans kullanımında faiz şu anda aylık bazda yüzde 4,42 seviyesinde. Hem bireysel harcamaların alınan önlemlere rağmen artması hem de enflasyonda beklenen düşüşün gelmemesi üzerine kredilerde sıkılaşma adımları peş peşe gelmişti.

Daha önce hem bankacıların hem de ekonomi yönetiminin sıklıkla dile getirdiği kredi kartlarına limit ve taksit sınırlandırmasında ilk adım atıldı. Seçim sonrasında kredi kartı harcamalarına sınır getirilmesi beklenirken bankalar nakit avansta taksit sayısı limitini 3’e düşürdü. Bankalar geçen ay kredi kartından nakit avansa 12 aya kadar taksit yapıyordu.

Artan hayat pahalılığı ve yüksek enflasyona karşı yurttaşlar kredi kartı kullanımına yönelmişti. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre, kredi kartı harcamaları 1 Mart haftası itibariyle 262,2 milyar TL ile rekor seviye kaydedilmişti. 

Kredi kartı kullanımı durdurulamıyor

Öte yandan kredi kartı kullanımı tüm bu kısıtlama ve faiz yükseltme kararlarına karşın artıyor. Mart ayında 1,5 milyar liralık kredi kartı borcu, ödenemediği için takibe düştü. Yılbaşından beri takibe düşen kredi kartı borcu 5,8 milyar lirayı aştı.

Bireysel kredi kullanan kişi sayısı son bir yılda 2 milyon kişi artarak 40 milyon kişi oldu. Ortalama kredi bakiyesi ise 71 bin TL düzeyinde gerçekleşti. Kişi başına ortalama kredi kartı borcu 14 bin 377 liradan 34 bin 398 TL’ye ulaştı. Kredi kartı kullananların yüzde 39,6’sının kart limiti 100 bin TL’nin üzerine çıktı.

2023 yılı sonunda, 29 milyar 443 milyon lira olan takibe düşen tüketici kredilerinin, daha üç ay dolmadan 33 milyar 887 milyon liraya ulaştı.